Tussen donderdag 6 en 9 juni gaan kiezers in alle lidstaten van de Europese Unie naar de stembus, om een kandidaat uit hun eigen land te kiezen. In Nederland is donderdag 6 juni de dag waarop wij onze stem kunnen uitbrengen.
Het hangt van de samenstelling van het Europees Parlement af hoeveel ruimte er is om verbeteringen aan te brengen in de EU. Jouw stem heeft daarop invloed. En, omdat de opkomst bij Europese verkiezingen traditiegetrouw lager is dan bij andere verkiezingen, telt die stem relatief ook nog eens veel zwaarder mee!
Dus waarom moet jij gaan stemmen? En waar kun je rekening mee houden?
Wat zijn de voordelen van de Europese Unie voor Nederland?
Naast vrede en veiligheid heeft de EU vooral gezorgd voor welvaart. Juist als handelsland profiteert Nederland van het wegvallen van de binnengrenzen in Europa. Door het verdrag van Schengen is het zelfs mogelijk om zonder paspoortcontrole door de Europese Unie te reizen. Ook kan iedereen gemakkelijk in andere EU-landen werken, en is er vrij verkeer van goederen en diensten. Dit heet de Europese interne markt.
Nederland is nettobetaler aan de Europese Unie. Betekent dit dat de EU ons meer geld kost dan oplevert?
Dat Nederland in zijn eentje zo’n beetje het hele EU-budget op tafel zou leggen, is een hardnekkig misverstand. Ja, het klopt dat Nederland nettobetaler is. Dat betekent dat we meer betalen aan de Europese Unie dan we terugkrijgen in de vorm van subsidies. Dat doen meer landen: Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje betalen allemaal meer aan de EU dan Nederland.
Is het erg dat we meer betalen dan we terugkrijgen? Je kunt onze inleg zien als een investering voor de langere termijn. We helpen andere Europese landen die er economisch minder goed voor staan. Op termijn verdienen we die investering terug, want we krijgen er nieuwe exportmarkten bij.
Daarnaast is geld niet het enige waar de Europese samenwerking om draait. Elk uur dat een vrachtwagenchauffeur niet aan de grens hoeft te wachten voor een douanecontrole, is bijvoorbeeld al winst. Nederland heeft dankzij het openen van de Europese binnengrenzen een logistieke sector van wereldklasse kunnen uitbouwen. Dat hebben we allemaal te danken aan de Europese interne markt.
Is de EU er voor bedrijven of consumenten?
Veel van de regels van de Europese Unie hebben betrekking op bedrijven, maar van alles wat de Europese Unie regelt, profiteren consumenten. Onder meer doordat er meer concurrentie is tussen bedrijven, op een gezamenlijke grote Europese markt. Hierdoor kunnen producten goedkoper worden. Ook gaat de EU geheime prijsafspraken tegen of andere vormen van kartelvorming. En zo is er nog meer. Wat te denken van de Europese regel dat een usb-c-lader nu overal de standaard, zodat er geen wirwar van stekkertjes meer wordt geproduceerd? Verder heb je als consument bijvoorbeeld recht op garantie en zo zijn er nog heel veel andere voorbeelden.
Doet de EU ook iets voor het mkb?
De Europese Unie maakt beleid voor alle burgers en bedrijven in alle lidstaten. Het maakt dus niet uit hoe groot of klein een bedrijf is. Beide profiteren bijvoorbeeld van de interne markt. Niet voor niets exporteert het Nederlandse midden- en kleinbedrijf jaarlijks voor 311 miljard euro aan goederen en diensten naar andere lidstaten.
Voor mkb-bedrijven is het wel een stuk moeilijker dan voor grote ondernemingen om de stroom aan nieuwe regelgeving bij te benen. Sommige partijen nemen het mkb meer als uitgangspunt bij het uitwerken van nieuw beleid, en dat helpt: think small first.
Bedrijven in het mkb kunnen ook een steuntje in de rug gebruiken bij bijvoorbeeld toegang tot financiering, ondersteuning bij verduurzaming, digitalisering en innovatie, en beter aanbesteden door overheden. Datzelfde geldt voor internationale handel en de mogelijkheid om mee te dingen naar de EU speciale fondsen op het gebied van verduurzaming, digitalisering en defensie.
Wat is de Europese interne markt?
De interne markt wil zeggen dat iedereen in de EU heel gemakkelijk in andere EU-landen kan werken, dat goederen gemakkelijk naar andere EU-landen kunnen worden gebracht. en dat diensten gemakkelijk in andere EU-landen kunnen worden verricht.
De interne markt is echter nog niet ‘compleet vrij’, er zijn nog veel regels die per land verschillen. Een voorbeeld: vrachtverkeer moet in heel Europa aan zogenoemde rust- en rijtijdenregels voldoen. Die zijn over de hele EU gelijk. Maar in een aantal EU-landen geldt ook een rijverbod voor zware vrachtwagens op zondagen, en het moment dat die ingaat verschilt ook nog eens. Dit levert een hoop gepuzzel op voor transporteurs.
Een ander voorbeeld: elke lidstaat heeft andere regels voor het bepalen van energieprijzen. Dat leidt ertoe dat de Franse industrie maar een derde betaalt van de energieprijs van een Nederlandse concurrent. Duitse bedrijven betalen de helft minder dan hun Nederlandse concurrenten.
Van zulke verschillen hebben bedrijven last. Daarom willen ze graag dat de EU dit aanpakt. De partijen kijken hier verschillend tegenaan.
De Britten zijn uit de EU gestapt. Hoe doen zij het?
Niet zo goed. Ze hebben dagelijks last van allerlei bureaucratische rompslomp bij de handel met EU-landen. De Britse burger merkt het ook in de portemonnee: de prijzen van veel producten zijn flink gestegen. Daar hebben Britse bedrijven natuurlijk ook last van. Bovendien merken ze dat er nog allerlei losse eindjes van de samenwerking met tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU niet zijn weggewerkt. Door zulke onzekerheden blijven investeringen uit.
Bron: VNO-NCW
Luister naar Europese Lijsttrekkers
In de podcast Haagse Bluf van VNO-NCW en MKB-Nederland ondervraagt Robin Rotman de Europese lijsttrekkers van de Nederlandse partijen over hun plannen voor het Europese bedrijfsleven.