Circulair.Biz is in 2021 gestart op initiatief van provincie Zuid-Holland om meer inzicht te krijgen in de reststromen van bedrijventerreinen en welke kansen er liggen voor hergebruik van die grondstoffen. De provincie wil in 2050 100% circulair zijn en in 2030 moet al de helft minder ruwe grondstoffen worden gebruikt. Met andere woorden, ondernemers moeten op zoek naar nuttige toepassingen voor hun afval. Dat is niet alleen goed voor het milieu, het levert ook wat op.
Op de website vind je een overzicht van reststromen (afval) per bedrijventerrein in Midden-Holland, waar die stromen uit bestaan en welke mogelijke toepassingen ervoor zijn. Er is onder andere data over bedrijventerreinen Broekvelden, Groote Wetering en Rijnhoek (bekijk hieronder).
Lees verder onder de afbeelding.
Reststromen en hoe ze worden verwerkt op Broekvelden, Groote Wetering en Rijnhoek.
Circulaire potentie
Het belangrijkste cijfer is de CE-potentie: de waarde van een grondstof voor de Circulaire Economie. Jorik van der Wiel, adviseur bij mede-ontwikkelaar STEC, legt uit: “CE-potentie is wat je op een grondstof kunt verdienen of besparen. Het is het verschil tussen de nieuwwaarde en de opbrengsten of kosten van het afval per ton. Bijvoorbeeld: nieuw hout van € 1437 per ton levert als afval € 586 op. Er is dus een CE-potentie van (€ 1437 – € 586 =) € 851.”
In hoeverre je de CE-potentie kunt benutten, hangt af van je productieproces. Je zal het afvalhout waarschijnlijk niet als nieuw kunnen verkopen, maar wellicht is het te verwerken tot een nieuw product of kun je de hoeveelheid afval verminderen. Jonah Link, van andere mede-ontwikkelaar New Economy: “Afval voorkomen door in het productieproces efficiënter met grondstoffen op te gaan, bijvoorbeeld door minder snij-afval te produceren, is 100% benutting van de CE-potentie. Kun je het afval als nieuwe grondstof verkopen, dan benut je de CE-potentie tot 80%. Recyclen levert meestal tussen de 10% en 15% op.” Jorik vult hem aan: “Recycling is dus eigenlijk downcycling, minderwaardig gebruik van het materiaal. Het is beter dan de afvalberg, maar je wilt je productieproces eigenlijk zo inrichten dat je zoveel mogelijk waarde behoudt.”
Milieu-impact
Op Circulair.Biz vind je ook de ‘ecokosten’ van grondstoffenstromen. Dit is de gemiddelde milieudruk per toegevoegde waarde, oftewel de maatschappelijke kosten van het afval. Denk daarbij aan de bijdrage van een industrie aan verzuring, smogvorming en het gebruik van fossiele brandstoffen of de maatregelen die nodig zijn om deze effecten tegen te gaan. Positiever gezien zijn de ecokosten dus ook de milieu-besparing die je teweegbrengt door géén afval te produceren en/of grondstoffen te hergebruiken.
Efficiënt afvaltransport
Een ander element dat Circulair.Biz in kaart heeft gebracht, is de hoeveelheid ladingen die nodig is om het afval weg te brengen. Daarbij geldt: hoe meer vrachtwagens, hoe meer CO2-uitstoot. Jonah: “Broekvelden heeft bijvoorbeeld plantaardig materiaal als verreweg de grootste reststroom, maar dit wordt wel heel efficiënt afgevoerd. Terwijl ‘overig stedelijk afval’ op Rijnhoek juist heel veel vrachten nodig heeft in verhouding tot de hoeveelheid. Waarschijnlijk rijden daar veel verschillende inzamelaars die telkens kleine beetjes ophalen.”
Niet-gerapporteerde afvalstromen: route-inzameling. Ook hier potentie te benutten. En vaak efficiënter ophalen mogelijk.
Afvalstromen in Bodegraven
Hieronder vind je een samenvatting van data van Circulair.Biz over de bedrijventerreinen Broekvelden, Groote Wetering en Rijnhoek. De data komen uit 2019. Afvalstromen worden geregistreerd tot aan op- en overslaglocaties. Wat er daarna met het afval gebeurt, is niet in kaart gebracht.
Broekvelden
Broekvelden heeft een circulaire potentie van € 5.031.259.
Het afval bestaat voor 81% uit plantaardig materiaal, 7% uit grond en stenen, 4% uit metalen, 2% uit gemengd en overig afval, 2% uit hout en 4% uit andere afvalstromen.
Er wordt voor 1% hergebruikt, 87% gerecycleerd en 11% naar op- en overslaglocaties gebracht.
Het percentage voor hergebruik is zeer laag. Op dit bedrijventerrein kan dus mogelijk meer CE-potentie worden benut, al is plantaardig materiaal vaak lastig te hergebruiken. Dit wordt (daarom) nu gerecycled – dit percentage is dan ook bovengemiddeld hoog.
Groote Wetering
Groote Wetering heeft een circulaire potentie van € 3.308.113.
Het afval bestaat voor 37% uit bouw- en sloopmaterialen, 32% uit hout, 17% uit plantaardig materiaal, 7% uit metalen, 4% uit plastic en 3% uit andere afvalstromen.
Er wordt voor 24% gerecycleerd en 76% naar op- en overslaglocaties gebracht.
Het percentage voor hergebruik is 0. Op dit bedrijventerrein kan dus mogelijk meer CE-potentie worden benut. Ook het percentage voor recycling is laag.
Er wordt nagenoeg veel naar op -en overslaglocaties gebracht. Dit kan mogelijk al direct naar een verwerker getransporteerd worden.
Rijnhoek
Rijnhoek heeft een circulaire potentie van € 1.332.112.
Het afval bestaat voor 95% uit bouw- en sloopmaterialen, 2% uit overige stedelijk afval en 3% uit andere afvalstromen.
Er wordt voor 25% hergebruikt, 10% gerecycleerd en voor 65% naar op- en overslaglocaties gebracht.
De percentages voor hergebruik en recycling zijn laag. Op dit bedrijventerrein kan dus mogelijk meer CE-potentie worden benut.
Circulaire kansen
Circulair.Biz geeft naast inzicht in de afvalstromen ook een aanzet naar hoe ondernemers circulaire kansen konden omzetten in een businesscase, al is dit nog volop in ontwikkeling. Zo kun je met de ‘grondstofzoeker’ op zoek naar bedrijventerreinen waar een voor jou interessante grondstof als reststroom wordt verwerkt. Daarnaast geeft de website een lijst met manieren om diverse soorten afval te hergebruiken, bijvoorbeeld als biobrandstoffen, verf of modulair metaal. Er worden elke maand nieuwe kansen toegevoegd, op aanvraag ook voor specifieke stromen, en er komt een tool waarmee bedrijven makkelijk inzicht kunnen krijgen in hun eigen afvalstromen en bijbehorende kansen. Er staan ten slotte links naar diverse handelsplatformen voor reststromen.
Wet- en regelgeving maken circulair werken echter soms nog lastig. Als een grondstof het label ‘afval’ heeft gekregen, mag je het niet altijd hergebruiken door, bijvoorbeeld regels over hygiëne en kwaliteit. Wil je dus met circulaire grondstoffen aan de slag, dan is het belangrijk om Omgevingsdienst Midden-Holland (ODMH) erbij te betrekken.
Zelf grasduinen door de data? Ga naar circulair.biz/zuid-holland/midden-holland.
